3 ka Binalaybay ni Dheanna Lampasa

Dheanna Lampasa [Litratro halin anang Facebook page]

Ginpadara ni Dheanna paagi sa Facebook dyang tatlo ka binalaybay: “Nonoy nga Akun Bituon,”Ang Bug-at nga mga Tinaga sa Kagab-ihun” kag “Bungyod.” Gamay lang ang akon ginhimo nga pag-edit bangod natural nga sagad si Dheanna. Makita anang madalum nga sensibilidad (pamensaron-paghangup) kag pagka-sensitibo (baratyagon, pamatyag)sa kabuhi kag palibot, sa pagpangabuhi – nga amo ang pakipagrelasyon sa pamilya kag sa isigkatawo – kag ang ginatawag nga “life of the mind” ukon ang pag-eksamin kag pag-reflect sa mga reyalidad kag materyal nga kondisyon nga basehan kang mga eksperyensya, kag ang pagsarok rugya kang paghangup kag pagbaton para kusog kag paglaum sa adlaw-adlaw, kag sa duro pa nga mga adlaw nga maabot.

Nalipay gid ako nga mabasa dya. Isa liwan ka testamento dyang mga binalaybay ni Dheanna nga magamit naton ang porma kang pagsulat para sa mas produktibo nga hirimuon. Paagi sa pagsulat, labi natun maintindihan ang nagakaratabo sa atun kaugalingon kag palibot. Kag kon amo, mas sinaw nga basehan kang atun mga desisyon kag aksyon sa ginalaum nga mas mayad nga pangabuhi.

Hulaton ko ang labi pa nga magluto kang mga tinaga ni Dheanna.

Iloilo River |gasenjo

Imawi anay ako sa akun pag-isarahanun,
Kay gatugro ikaw kalipay kanakun
Raad gani gali gintahi tupad atun mga palad
Para kon may maghalin man
Pareho kita masakitan
Indi kay ako lang.

Nonoy nga akun bituon,
Naukit ikaw sa akun dughan
Amo ra indi gid madura
Dyang pagpalangga nga nabatyagan.
Kag kun mamangkot ‘kaw
Hasta san-o gid ayhan?

Ang akun masabat:
Samtang akun pa mabatyagan
Kag samtang may bituon sa ibabaw
Nga padayon nagaigpat kang kasanag.

Sunset at San Pedro, San Jose, Antique

Taas run ang bulan
Ang dapya kang hangin
Ramig dun man
Sirum-sirum gidlang
Sa mga puno
Ang akun mabatian.

Hala! Nagapanihol
Ang ayam –
Nagadalagan:
Maiwan kita Manang?
Pamangkot ni Tere.

Dali, sulod sa kwarto
Indi maghibi;
Alas diyes sa gabi-i
Anang pirme uli,
Gaikang-ikang, kuri…
‘To run si Blaki nagsug-alaw kana
Haaay…

Lingin ruman ang amun padre de pamilya.

Ipirung ang mga mata kag buksan ang mga talinga.

Mu-ok dun si Tere sa anang pagturog,
Si Maymay wara kahulat
Sa akun kilid nagahuragok.
Nabatian ko ang mga tinaga
Nga pirme ginaliwan-liwan;
Indi run iba makasulod,
Amo nga nangin mga luha gilang.

Sige, turo lang, mga luha
Hay sarum-an, mas mangin tunog
Sa mga nahambal kag mga nabatian
Ang pagpamalo kang mga manok sa idalom balay
Sakto lang para sa kamag-an
Nga madara sa bag-o ruman nga adlaw.

Mararison Island, Culasi, Antique |gasenjo

Ang pagpananum daw pareho man gali kang paghigugma
Kun tam-an mo kamayad nga palangga,
Nami gid ang bunga kag nagapamukadkad pa
Pero kun imo pabay-an,
Malaya kag hasta sa mapatay.

Ang paghigugma daw pareho man kag tinig-ang,
Nga kun imo mayad nga gatungan
Nagaindakal sa pagbukal
Pero kun pabay-an, nagalagdus kag bukun nami tirawan.

Ako man nagalantaw ka pispis sa Kahanginan,
Ang nagasaot nga dahon sa kakahuyan
Ang paglagsanay kang tinday sa taram-nanan.
Ang pag-ilig ka tin-aw nga tubig sa kasapaan
Napinsaran ko lang?
Mayad pa sanda daw sa libre lang…
Ako ayhan san-o?
San-o ako ayhan mangin libre?
Libre sa paghambal nga ginapalangga ko ikaw pirme
Libre sa pagkadlaw kaimaw ikaw
Libre sa pagpamati sa limog mo nga kahiridlaw.

Ginpamurot ko ang mga siuk sa palibot kag magbatang
Maglantaw sa langit
Gahulat ka uran
Para maskin magtodo pa ang akun hibi
Iindi mabatian.